نوشته امیرصالح شاپوریان،هنرجوی مدرسه آرتسنس
رولان بارت در اتاق روشن درباره رابطه میان استدیوم و پونکتوم در عکس می گوید:
پونکتوم ، استودیوم را میشکند، یا می¬بُرد. این¬بار من نیستم که آن را میجویم (آنگونه که من میدان استودیوم را با آگاهی مطلقم محاصره میکنم) بلکه خود عنصر است که از صحنه بیرون میآید، چون تیری پرتاب میشود و در من فرو میرود[...] پونکتومِ یک عکس، حادثه ایست که در من فرو میرود و زخمیام می¬کند، و هم کبودم میکند و همچنین دردناک است. [...] برای مشاهده و درک پونکتوم هیچ تجزیه و تحلیلی به کار نخواهد آمد [...] تاثیر پونکتوم مسلّم است اما نمیتوان جایش را معین کرد، [...] نافذ و در وضوح کامل است ولی در مکانی مبهم و نامشخص در درونم جای دارد؛ پرطنین اما خفه و گرفته است و در سکوت فریاد میکشد.
به بیان جان رایلی:« پونکتوم در برابر استودیوم، جزئی کوچک و غریب در بعضی عکسهاست که به ما زخم میزند و پاسخی شخصی و شاید نامتناسب با سایر اطلاعات و عناصر درون عکس را برمیانگیزد. آنچه این تجربه دیدن پونکتوم در عکس را برای ما ممکن میکند وضعیت غریب عکس است، این واقعیت که عکس یک تکه مومیایی شده زمان است، بخشی منجمد و قاب شده از فضا؛ اما همچنین بر اساس فهم بارت، اشاره-گریِ عکس، یک قدرت کنایی به آن میدهد، یک قدرتِ بسط، نشاندن یک جزء به جای یک کل ابهام آلود. اینطور است که بعضی عکسها شمایل میشوند [...] بارت در ادامه کتابش توضیح میدهد که پونکتوم با میرایی مرتبط است: پونکتوم تجلی ناگهانی و دردناکی از شکنندگی ماست.»
اتاق روشن و دیگر نوشتههای بارت، شامل مباحث جذابی با رویکرد ساختارگرا و پساساختارگرا در زبانشناسی، نشانهشناسی، اسطورهشناسی و.... است که امروز مطالعه آن برای علاقمندان به عکاسی از واجبات است و راه را برای مطالعه آثار اندیشمندان هم¬عصر و پس از خود می¬گشاید.
بارت، رولان.(1397). اتاق روشن (ترجمه فرشید آذرنگ). تهران: حرفه نویسنده (تاریخ انتشار زبان اصلی 1980)