عکاسی فرصت تجربه کردن را به ما می دهد
نفیسه مطلق عکاس و روزنامه نگار مقیم استانبول

 
 
از مجموعه تایپوسام نفیسه مطلق
از مجموعه تایپوسام
نوشته الهام نوری هنرجوی مدرسه آرتسنس 
عکاسی و زندگی کردن برای نفیسه مطلق دو بخش جداگانه از هم نیست، او آن دو را در هم آمیخته است. او در هر فصلی از زندگی‌اش، تجربه کرده و سپس تجربیاتش را عکاسی کرده است و با تجربیات دنیای عکاسی‌اش، برای کشف  جدید به مرحله بعدی زندگیش رفته است. مجموعه های او از تلاش برای کشف زندگی، خلق شده اند. او به دنبال مفهوم خاص و عجیبی نمی گردد، ما را با تجربیات زندگی روزمره‌اش شریک کرده است. شاید به همین دلیل عکسهای او قابل درک و در دسترس هستند. انگار مانند عکس‌های محمد رضا میرزایی از میان زندگی روزمره برخاسته اند و به ما نگاه می کنند؛ همچون ما که به آنها نگاه می‌کنیم، اما به سبکی متفاوت. او می گوید: « عکاسی فرصت تجربه کردن را به انسان می دهد. انگار ریش و قیچی زندگی دست خود اوست»؛ شاید خود او هم، با آدمهای مجموعه‌هایش فرصت چندباره زندگی را برای خودش بوجود می آورد. 
 
نفیسه مطلق از طریق روزنامه‌نگاری وارد دنیای عکاسی شد. به گفته خودش « همیشه رویای نوشتن داشت اما همیشه تصاویر او مورد توجه قرار میگرفتند پس متوجه شد بهتر است روی عکاسی تمرکز کند». او در سال 1377 وارد رشته روزنامه‌نگاری دانشگاه علامه طباطبایی شد و عکاسی را به صورت دوره کوتاهی در انجمن عکاسان آموخت و سپس به صورت عکاس خبری در روزنامه‌های صبح امروز، مشارکت، حیات نو، بهار به فعالیت‌اش ادامه داد. او 5 سال در ایران عکاسی خبری را در شرایطی کار کرد که فضای آن زمان عکاسی در ایران را به علت حضور استادان و عکاسان دوران جنگ و انقلاب فضایی مستند و خبری می داند. 

 

از مجموعه چادرسیاه نفیسه مطلق

از مجموعه چادر سیاه

وقتی به مسیر مجموعه عکسهای نفیسه مطلق نگاه می کنیم، اولین نکته جالب توجه نگاه و مسیر رشد و زندگی عکاس در عکسهایش است. 
نفیسه مطلق در ایران با نگاه یک فتوژورنالیست، ابتدا به مسایل روز و خبری در ایران پرداخت و سعی کرد از دل آنها مجموعه عکس‌هایی را بیرون آورد. مانند مجموعه عکس « بچه های زورآباد» داستان زندگی بچه‌هایی فقیر در مرکز شهر کرج یا مجموعه عکس «زلزله قزوین». پس از آن نگاه او به مسائل روزمره زندگی در ایران به عنوان یک زن سبب ایجاد مجموعه « چادر سیاه» شد و حتی می‌توان ردپای دغدغه آن نگاه زنانه او را تا مجموعه «جای زخم جنگ» هم دید. اما در مجموعه عراق که تنها سه روز پس از سقوط صدام حسین گرفته است، نگاه ژورنالیستی و کنجکاوانه او نسبت به کشور و حکومتی که سالهای زیادی از کودکی او را درگیر کرده بود، دوباره بازمی گردد. در نهایت مجموعه عکس‌های جنگ عراق در یک آژانس عکس ایتالیایی و مطبوعات ایران و همچنین یک نمایشگاه گروهی ارائه شد.

 

از مجموعه عراق نفیسه مطلق
از مجموعه عراق نفیسه مطلق
از مجموعه عراق نفیسه مطلق

از مجموعه عراق

مطلق برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در رشته علوم ارتباطات و روزنامه‌نگاری به مالزی رفت و اینبار برای مخاطبنش مانند یک شهرزاد قصه‌گو به روایت داستانهایی که می‌دید پرداخت. در ابتدا مانند یک توریست مجموعه عکس «تایپوسام» از جشن مذهبی آئین هندوها را به صورت یک مجوعه عکس رپورتاژ، عکاسی کرد. سپس زندگی در مالزی به گفته خودش «جهان‌بینی او را تغییر داد و او را از عکاسی خبری به عکاسی داستانی سوق داد.». در این زمان در سال 2010 مجموعه عکس «راه تعیین شده» را با نگاهی به تشابهات مذاهب مسلمان، بودایی، مسیحی، هندو در حد فاصل تولد تا مرگ پرداخت. مطلق این مجموعه عکس را به صورت کتابی در چهارفصل با تعداد صفحات مساوی در هر فصل کار کرد و به نگاه مشابه هر چهار مذهب به مسائلی مانند آب، آتش، ازدواج و مرگ پرداخت. این کتاب در مالزی با مقدمه‌ای از خانم داتین مارینا‌ماهاتیر(دختر نخست‌وزیر سابق مالزی) به چاپ رسید و همچنین نمایشگاهی از عکسهای این مجموعه در مالزی به نمایش درآمد و این کتاب در لیست 50 کتابی که فرهنگ مالزی را نشان می دهد جای گرفت.

 

از مجموعه پدران و دختران نفیسه مطلق
از مجموعه راه تعیین شده نفیسه مطلق

از مجموعه راه تعیین شده

پس از چندین سال زندگی در مالزی به عنوان یک مهاجر و توجه به لایه های عمیق تر زندگی انسانها در کشوری جدید و همچنین نگاه خاص او به مسائل زنان، نگاه نفیسه مطلق این بار  به سمت یک دختر مهاجر رقصنده به نام «کوثر» رفت که به خاطر انتشار ویدیوهای رقصش در اینترنت مجبور به پناهندگی در مالزی شده بود. در این سال او مجموعه عکس «می خواهم برقصم» را منتشر کرد. او از کوثر با عنوان دوستش نام میبرد و اعتقاد دارد که «عکاسان باید ابتدا با سوژه‌های خود ارتباط برقرار کنند، اینکار سبب می شود سوژه را درست ببینند و تحلیل کنند». در این زمان هر موضوعی نظر او را به عنوان یک عکاس داستان‌سرا جلب میکرد. او مجموعه «آقای لی» که یک ورزشکار و ماساژور نابینا بود و یک مرکز ماساژ داشت که به نابینایان هم آموزش ماساژ میداد، را عکاسی کرد. او آقای لی را از یک روزنامه پیدا کرده بود. آشنایی با آقای لی، علاوه بر مجموعه آقای لی سبب شکل گیری مجموعه ای از ماسورهای نابینا شد. او این مجموعه را در تاریکی مطلق و با چراغ قوه عکاسی کرد. 

 

از مجموعه میخواهم برقصم نفیسه مطلق
از مجموعه میخواهم برقصم نفیسه مطلق

از مجموعه می خواهم برقصم

زندگی و ارتباط با انسانهای مختلف او را به مقایسه فرهنگ خود و آنها واداشت و با بیماری پدرش در بازگشت به ایران پس از 8 سال دوری شروع به عکاسی مجموعه «پدران و دختران» از اقوام خود کرد. به گفته خودش« این حجم از تنوع میان خانواده‌ها او را شگفت زده کرد. او برای نشان دادن تصویر متفاوتی از خانواده ایرانی، زن ایرانی، مرد ایرانی، تصمیم گرفت نمونه ای بزرگتری از جامعه را درست کند که همه اقشار جامعه از روستایی، شهری، مدرن، سنتی و مدلهای متفاوتی از دختران و پدران ایرانی در آن باشند». او همچنین در رابطه با این مجموعه می گوید: «در بقیه عکسهایش در حال کشف‌کردن یک موضوع بوده است، اما این مسئله چیزقابل کشفی نبود. او خود این کلیشه را زندگی کرده بود». سپس نفیسه مطلق متوجه شد که این تفاوت میان خانواده‌ها فقط مختص ایرانی ها نیست و اکثر کشورهای مسلمان متوجه آن هستند. او می خواهد این مجموعه را در تعدادی کشورهای اسلامی مانند مالزی، تونس، افغانستان، ترکیه، بوسنی و یک کشور عربی ادامه دهد که بخشهایی از این پروژه انجام شده و بقیه آن در حال انجام است. مجموعه عکس «پدران و دختران» یکی از منتخبهای شبکه عکاسی معتبر لنز کالچر و عنوان یکی از 25 عکاس زن بر جسته آسیا درسال 2015 را برای مطلق به ارمغان آورده است.

 

از مجموعه پدران و دختران نفیسه مطلق
از مجموعه پدران و دختران نفیسه مطلق

از مجموعه پدران و دختران

نفیسه مطلق دکترای خود در زمینه علوم ارتباطات و روزنامه‌نگاری را در دانشگاه پوتزا مالزی به اتمام رسانید و هم اکنون در دانشگاه نیشان تاشی در استانبول مشغول به تدریس می باشد. او که همانند پویان طباطبایی به سینما هم علاقمند است، هم اکنون به همراه دوست و همکارش آقای سعید نصیری در حال ساخت اولین فیلم بلند مستند خود در زمینه موسیقی الکترونیک است. او می گوید: «آدم ها را زیاد به مدرک‌گرایی و دانشگاه رفتن تشویق نمی‌کند. دانشگاه جایی نیست که کسی را عکاس کند. دانشگاه تنها پنجره‌هایی جدید و متنوع را به روی افراد باز می کند». توصیه او به کسانی که تازه وارد عکاسی شده‌اند این است که «جریان‌های جدید عکاسی را آنالیز کنند. شاید آنها با نگاهی عکاسی میکنند که قرار است که این عکسها روی دیوار قرار بگیرد، اما همه چیز در دنیا به سرعت در حال تغییر است. کانالهایی که قرار است عکسها در آن به نمایش درآیند، در حال تغییر است، شکل خروجی عکاسی کلاسیک دارد تغییر میکند. در حال حاضر عکسها دارند با انواع مختلفی از مدیا آمیخته میشوند». در همین راستا نفیسه مطلق در حال انجام یک پروژه از قالی ایرانی می‌باشد به نام «بوی خوش زن». او برای انجام این پروژه تعدادی عکس از فرشهای دست بافت گرفته است و تلاش دارد آن ها را دریک نیو‌مدیا «فضای AR» به نمایش درآورد.

 

 

از مجموعه آقای لی نفیسه مطلق

 
اگر این مطلب را دوست داشتید پیشنهاد می‌کنیم مقاله درباره میترا تبریزیان و آثارش را هم بر روی وبسایت مدرسه آرتسنس مطالعه کنید. 
                                                                                                
 
تعداد کاراکتر باقیمانده: 500
نظر خود را وارد کنید